Νικόλαος Αθανασιάδης

Στις 8 Ιανουαρίου 2018 έφυγε από τη ζωή ο Ν. Αθανασιάδης, ένας από τους καθηγητές που λάμπρυναν με την παρουσία τους τη Σχολή μας, αλλά και συνέβαλλαν σημαντικά στην ανάπτυξή της. Ο καθηγητής της Σχολής μας και μαθητής του, Αναπληρωτής Πρύτανη Δ. Παπαντώνης, αναφέρεται στις σημαντικότερες στιγμές της επιστημονικής του πορείας και θυμάται...

Ο Νίκος Αθανασιάδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1920 και φοίτησε στην τότε Σχολή Μηχανολόγων-Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, από την οποία αποφοίτησε το 1946.

Μετά την αποφοίτησή του και έως το 1955, εργάσθηκε στην πρωτοποριακή τότε ελληνική εταιρεία κατασκευής πετρελαιο-κινητήρων “Τεχνική Μαλκότσης Α.Ε.”, ενώ στη συνέχεια στα τμήματα ερευνών δύο εταιρειών με δραστηριότητες σε όλον τον κόσμο, την Αμερικάνικη “Ammann & Whitney” που ειδικευόταν στην κατασκευή γεφυρών, και την Ελβετική “Luwa” που σχεδίαζε και κατασκεύαζε συστήματα ψύξης και θέρμανσης.

Παράλληλα, από το 1955 διετέλεσε επιμελητής στο ΕΜΠ, ενώ το 1957, έλαβε υποτροφία για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στο Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο της Ζυρίχης (ETH), υπό την επίβλεψη του Καθηγητή Ackeret. Το 1962, εκλέγεται έκτακτος Καθηγητής στη Σχολή Μηχανολόγων-Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ, και το 1968, τακτικός Καθηγητής της έδρας Μηχανικής των Ρευστών και Υδροδυναμικών Μηχανών, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1988, οπότε και αποχώρησε συνταξιοδοτούμενος.

Ως δάσκαλος ο Ν. Αθανασιάδης ανέπτυξε σειρά μαθημάτων στην περιοχή της Μηχανικής των Ρευστών, τα οποία δίδασκε με πάθος. Είναι χαραγμένη στη μνήμη μου η εικόνα του να παριστάνει τη γραμμή ροής χρησιμοποιώντας ένα κομμάτι της κιμωλίας. Θυμάμαι τα χειρόγραφα βιβλία του με τα όμορφα γράμματα και τα άψογα σχέδια και σχήματα.

Στις παραδόσεις αυτές πολλοί από εμάς αγαπήσαμε τη Μηχανική των Ρευστών. Δημιούργησε έτσι γύρω του μία μαγιά νέων ανθρώπων, τους οποίους υποστήριζε όσο μπορούσε και ενθάρρυνε. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα ορατό: από την τακτική έδρα ενός Καθηγητή το 1968, έχει σήμερα δημιουργηθεί ένα πλήρως εξοπλισμένο και υψηλών προδιαγραφών εργαστηριακό συγκρότημα (γνωστό ως ΑΝΥΜ), καθώς και ο Τομέας Ρευστών που απαρτίζεται από υψηλού επιπέδου διδακτικό, ερευνητικό και τεχνικό προσωπικό, ερευνητές και υποψήφιους διδάκτορες, οι οποίοι παράγουν πρωτοποριακή έρευνα και πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων με διεθνή απήχηση.

Ο Ν. Αθανασιάδης εκτός από εξαίρετος δάσκαλος ήταν και σημαντικός δημιουργός-κατασκευαστής. Σχεδίασε και κατασκεύασε, μεταξύ άλλων, πρότυπες ανεμογεννήτριες μεγάλου για την εποχή μεγέθους, το εργαστηριακό συγκρότημα ΑΝΥΜ στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου, ενώ συμμετείχε και στον σχεδιασμό της Πολυτεχνειούπολης.

Επίσης, ανέλαβε σημαντικές διοικητικές θέσεις, όπως Κοσμήτορας της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών, Πρύτανης του ΕΜΠ, αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην Επιτροπή Ανάπτυξης της Αιολικής Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (πρόδρομο της Ευρωπαϊκής Ένωσης), μέλος του ΔΣ του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

Ο Ν. Αθανασιάδης ήταν ενεργός πολίτης, με στέρεες δημοκρατικές πεποιθήσεις, οι οποίες δοκιμάστηκαν στην πράξη, ιδιαίτερα κατά τη δύσκολη περίοδο της δικτατορίας 1967-1974. Δεν δίστασε, τον Φλεβάρη του 1973, μέσα στο αμφιθέατρο, και με αφορμή τον ξυλοδαρμό φοιτητών από αστυνομικούς στο προαύλιο του Πολυτεχνείου την προηγούμενη ημέρα, παρουσία όλων, να δηλώσει μεταξύ άλλων : ‘’τι περιμένετε αφού μερίς ελάχιστων παλιανθρώπων έχουν καταλάβει την εξουσία και έχουν επιβάλει στυγνή στρατοκρατίας;’’. Προφυλακίστηκε για 2,5 μήνες περίπου και στην συνέχεια το έκτακτο Στρατοδικείο Αθηνών του επέβαλε εξάμηνη διαθεσιμότητα και εκτοπισμό σε χωριό της Πελοποννήσου.

Ο Ν. Αθανασιάδης, συνδύαζε το ακαδημαϊκό ήθος με αυστηρότητα αλλά και δικαιοσύνη, την εργατικότητα και το σθένος με ευγένεια και ανθρωπιά. Είχε ευαισθησίες και ήταν έτοιμος να συμπαρασταθεί και να βοηθήσει όποιον απευθυνόταν σε αυτόν, δείχνοντας ζεστασιά και αμεσότητα. Έτσι τον γνωρίσαμε και έτσι θα μείνει στην μνήμη μας για να αποτελεί για τις νεώτερες γενιές παράδειγμα ακαδημαϊκού άνδρα που τον χαρακτήριζε το ήθος και η εργατικότητα.

Καθηγητής Δ. Παπαντώνης
Ιανουάριος 2018